Çağdaş iletişim kuramları açısından tasarımda iletişimsel modeller

Abstract

iletişim etkinliği uygarlığımızın ve kültürümüzün temel yapıtaşıdır. Çağdaş uygarlık, çağdaş kültür dediğimiz olgunun düşünsel, davranışsa! model ve tutumlarının da bir bölümünün görünen yüzünü oluşturan, insan yapımı çevrenin teknolojik ürünleridir. Bu neden lede kültürü; "doğanın yarattıklarına karşı insanın yarattığı her şey" diye tanımlarız. Bu anlamda, günümüzde kent kültürü dediğimiz insan yapımı çevrede artık doğanın yarattıklarından daha çok, insanın ürettiklerinin yer aldığını söyleyebiliriz. Ne varki insanın kendisi için ürettiğini düşündüğümüz çevrenin ve bu çevreyi oluşturan ürünlerin, sorunları çözmekten öteye, yeni sorun yumakları ördüğü de görülüyor. Güdümlü, rekabetçi pazarın ürettiği nesne yığınlarının getirdiği pek çok sorunlardan biri de "iletişimsizlik" ya da "yetersiz iletişim" olgusudur. Psikoloji insan gereksinimlerinin basamaklı olduğundan söz eder. Toplumun da bu kuralın dışında kalamıyacağı akla yatkındır. Bireysel düzlemde bakıldığında; yorgun bir kişi doğrudan duyum kuramına göre oturacağı yer konusunda seçici değildir. Ancak bu tür gereksinimleri doyurulmuş bir insan, normal durumlarda oturacağı yerin kendi sosyal kültürel konumuna, yapacağı işe ve işin yapılış tarzına uygun bir oturma elemanı beklentisi seçiciliğine girer. Benzer bir şekilde toplum da aynı tutumu benimser. Örneğin güvenlik gereksinimi karşılanmamış bir toplum, tümüyle iletişim amaçları taşıyan sosyal kültürel etkinlik ve beklentilerini erteleyebileceği gibi, iletişimse! açıdan yaşam tarzını ortaya koyan nesne kullanım alanındaki uygunluk kuralına dayalı seçici tutumunu da gözardı edebilir. Toplumun ve bireylerin aradığı bu uygunluk ilkesi iletişimse! süreçleri tanımlar. Nesnenin biçimsel niteliklerine bakılarak düşünülen işe, eyleme, sosyal kültürel öze uygun olup olmadığına ilişkin bir değer biçilir.