Miras semboller: Kastamonu yazmalar

Abstract

Bu katalog, projenin, 01-04 Haziran 2016 İstanbul ve 22 Kasım-05 Aralık 2016 Kastamonu sergileri için, Kastamonu Belediyesi’nin desteği ile hazırlanmıştır.

Çoğu zaman bir araya getirilen birkaç çizginin görünen fiziksel varlığının ötesinde daha geniş kapsamlı anlamları olabilir. Motifler, sembol olma niteliğini kazanmış olan çizgilerin, desenlerin en iyi örnekleri arasında yer alır.

Motif, en genel tanımıyla; kendi başlarına da birlik ve bütünlük içinde olan, bir yüzeyde yan yana ya da tekrar edilerek bezeme/süsleme oluşturan süsleme elemanıdır. Kaynaklarda sıkça rastlanabilecek buna benzer tanımlamalar, konu özellikle geleneksel motiflere geldiğinde yüzeysel ve yetersiz kalır.

Geleneksel motifler, geçmişimizden bize kalan kültürel mirasımızın en önemli kalemlerini teşkil ederler. Onlarda titizlikle, doğru bir şekilde okunması gereken kodlar saklıdır. Geleneksel motiflerimiz, dünü bugüne ve geleceğe bağlayan, aktaran köprülerdir. Onlar, farklı zeminler üzerine değişik tekniklerle işlenmiş olan geçmişin temsilcileridir. Geleneksel motifleri yalnızca dış görünüşleriyle biçimsel olarak değil, özlerinde yatan anlamları bütünüyle birlikte anlayıp, kavrayarak değerlendirmek gerekir.

Motifleri tekstillere aktarmada kullanılan en eski teknik ise ahşap-kalıp-baskı tekniğidir. Bu tekniğin varlığı, günümüzde yurdumuzun ve dünyanın farklı bölgelerinde, coğrafyalarında üretim yapan, çalışan ustalar sayesinde el sanatı faaliyet alanı olarak devam etmektedir. Kastamonu bölgesi de bu türdeki çalışmaların, sınırlı da olsa, sürdürüldüğü en önemli bölgelerimizden biridir. Bu nedenle sergimize kaynak olarak, günümüzde hala Kastamonu yöresinde kullanılan motifler ve onların yer aldıkları el yazmaları seçilmiştir.

Projeyi tasarlayıp yöneten Bölümümüz Öğretim Üyesi Doç. Gaye Kırlıdökme Belen'in belirttiği gibi, projenin amacı, günümüze ulaşabilmiş sembollerin tespit edilip, genç tasarımcılara teslim edilmesi ve onların da geleneği kendi bilgi, duygu ve görgüleri doğrultusunda devam ettirmeleri için önlerinin açılmasına vesile olmaktır.

Sergimizin gerçekleşmesinde destek veren, başta Kastamonu Belediye Başkanlığı, Mimar Sinan Üniversitesi Rektörlüğü, Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanlığı olmak üzere, ilgili öğretim üyelerine, proje yardımcılarına, bölümümüzün diğer öğretim elemanlarına, öğrencilerimize ve emeği geçen herkese çok teşekkür ederim. Saygılarımla. / Prof. Kemal CAN