Kentsel planlama ve tasarım: 2014-2015 akademik yılı bahar dönemi çalışmaları

Abstract

Önsöz Prof. Dr. Güzin Konuk

Kentsel gelişim sürecinde özellikle "kamusal kent mekanları" yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmektedir. Bu mekanları kent ve kentliler için birer kimlik yansıması olarak değerlendirebiliriz. Kentsel tasarım ile; kamusal yaşam için kentsel mekanı tanımak, var olan değerleri zenginleştirmek, mekansal ve sosyal ağların kurulması ve güçlenmesini sağlamak, değişimi için nitelikli bir tasarım kalitesini sunmak hedeflenmektedir.

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü öğrencilerine yönelik verilmekte olan Kentsel Tasarım dersinin proje çalışmaları kapsamında mekâna ilişkin okumalar, kimlik adına analizler, tematik fırsatların değerlendirilmesi, öğrencilerin mimari bakışlarının geliştirilmesi istenmektedir. Öğrencilerden bu yeni yöntemleri denerken özellikle, kentsel bağlamda konum ve ilişkileri belirlemeleri, sorunlara yönelik bakışlarını ve fırsatları sunmaları beklenmektedir. Sorunlarda mekânsal bozulmalar incelenirken, fırsatlarda ise erişebilirlik, hareket, kamusal alan yer ilişkisi, işlevsel çeşitlilik, kimlik ve özgün olma değerlerinin ele alınması beklenmektedir.

2014-2015 Akademik Yılı Bahar Dönemi Kentsel Tasarım 2 dersinin atölye çalışmalarında ele alınacak kavram olarak bu yıl "Kentsel Mekanlar ve Kamusal Alanlar" seçilmiştir. Bu kapsamda İstanbul özelinde yapılan çalışmalarda "Meydanlar ve Kentsel Koridorlar" çalışma alanı ve konusu olarak geliştirilmiştir. Bu ders kapsamında her mimar adayının yaptığı proje çalışmalarının amacı; mimarlık meslek alanı ile kenti güçlü bir biçimde ilişkilendirmek, farkındalık yaratmak ve kentsel tasarım çerçevesinde yeni teknik ve metodolojileri kullanarak yeni bir bakış ve boyutlar kazandırmaktır. Bu amaç doğrultusunda üniversitemiz Fındıklı Kampüsü'nün de içinde bulunduğu Karaköy-Beşiktaş hattı bir kentsel koridor olarak ele alınmış ve bu alanda yaşanmakta olan değişimler/dönüşümler, bir kentsel tasarım projesi dahilinde kenti anlayabilmek için bir fırsat olarak değerlendirilmiştir.

Sanat eğitimi ve üretimi alanında ülkemizin öncü kurumu olan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nin varlığı ve İstanbul Modern, Tophane Kültür Merkezi ve ardından Resim Heykel Müzesi'nin yeni binasının açılması ile sanat merkezi halini almaya başlayacak olan Karaköy-Beşiktaş kentsel koridoru, farklı çalışma grupları tarafından ele alınmak üzere 4 bölüme ayrılmıştır. Birbirinin devamı olan bu dört alanda dört ayrı çalışma konusu belirlenmiş ve Perşembe Pazarı'ndan Beşiktaş'a kadar uzanan bu kentsel koridor, bir "Güzel Sanatlar Koridoru" olarak ele alınarak kentsel tasarım projelerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

Birden fazla çalışma grubunun ele alabileceği bu farklı dört alan şu şekilde sınırlandırılmıştır:

Perşembe Pazarı: ŞİŞHANE / GALATA / KARAKÖY meydanları ile ilişkili çözümleme yapılacak alan. Karaköy: KARAKÖY / TOPHANE meydanları ile ilişkili çözümleme yapılacak alan. Tophane: TOPHANE / KABATAŞ meydanları ile ilişkili çözümleme yapılacak alan. Beşiktaş: DOLMABAHÇE / BEŞİKTAŞ meydanları ile ilişkili çözümleme yapılacak alan. Bu kitap dahilinde sunulan projeler kapsamlı bir kentsel tasarım çalışmasının sonuç ürünleri olarak ortaya çıkan çalışmalardan seçilmiştir. Her biri genç mimar adayı olan öğrencilerimizin yapmış olduğu çalışmaların, İstanbul'un kent kimliğini oluşturmaya aday bu önemli alanın gelişiminde/değişiminde yeni parlak fikirler olarak ele alınacağına eminim.

Bu değerli çalışmanın ortaya çıkmasında emeği geçen tüm öğrencilerimize, grup yöneticisi akademisyen arkadaşlarıma ve ayrıca, tüm süreç boyunca bizlere gösterdikleri destek nedeniyle rektörümüz Sayın Prof. Yalçın Karayağız'a teşekkürlerimi sunarım.