Kentsel Aydınlatma Elemanlarının İnsan Odaklı Tasarım Kavramı Çerçevesinde Ankara Beypazarı Örneği Üzerinden İncelenmesi

Abstract

Kentler, sosyal yaşamın devam ettiği ve kültürel mirasın sergilendiği alanlardır. Tarihi kent meydanlarında, bölgenin kültürel mirasını açıkça görmek mümkündür. Kent bağlamında insanın ihtiyaçlarını karşılamak ve gündüz gibi gece de insanın sosyal hayattaki hareketinin devamlılığını sağlamak oldukça önemlidir. Tarihi bölgeyi gece görünür kılan ve kent içerisinde insan hareketinin devamlılığını sağlayan en önemli unsur, kent mobilyası olan aydınlatma elemanlarıdır. Aydınlatma elemanları, doğru bir planlama çerçevesinde konumlandırılmış ve tasarlanmış olmalıdır. Doğru bir planlama ancak, kentte yaşayan insanları ve kente gelen misafirleri tasarımın odağına alan bir anlayış ile mümkündür. Dolayısıyla, kent aydınlatmalarının insan odaklı tasarım kavramı çerçevesinde yorumlandığı zaman doğru sonuca ulaşılacağı düşünülmektedir. Günümüzde halen kabul görmekte olan Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi kuramı, insanı odağına almakta ve insanın biyolojik ve çevresel faktörlere dayanan ihtiyaçlarını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi kuramını, insan odaklı kent aydınlatma planlaması için bir ilke olarak ele aldığımızda ortaya çıkacak planlamanın ve tasarımın başarılı bir kent mobilyası sistemine dönüşeceği düşünülmektedir. Ayıca bu çalışmada, alan yazın taramasında kentsel aydınlatma elemanları, kent aydınlatma master plan şemaları ve insan odaklı tasarım konulu çalışmaların tarandığı, araştırma verilerinin elde edilmesinde örnek olay incelemesi yapıldığı ve bu incelemenin Ankara Beypazarı Bölgesi aydınlatma planları üzerinden gece aydınlatma durumunu gösteren görünüş diyagramları ile analiz edilip, Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi piramidi ölçütleri ile karşılaştırılarak sonuç bulguların elde edildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Cities are areas where social life continues and cultural heritage is exhibited. It is possible to clearly see the cultural heritage of the region in the historical city squares. In the context of the city, it is very important to meet the needs of people and to ensure the continuity of the movement of people in social life at night as well as during the day. The most important element that makes the historical area visible at night and ensures the continuity of human movement in the city is the lighting elements that are urban furniture. Lighting elements should be positioned and designed in a correct planning framework. A correct planning is only possible with an understanding that puts the people living in the city and the guests coming to the city at the center of the design. Therefore, it is thought that the correct result will be achieved when urban lighting is interpreted within the framework of the human-oriented design concept. Maslow's Hierarchy of Needs theory, which is still accepted today, focuses on human and reveals human needs based on biological and environmental factors. In this context, when we consider Maslow's Hierarchy of Needs theory as a principle for human-oriented urban lighting planning, it is thought that the planning and design will turn into a successful urban furniture system. In addition, in this study, in the literature review, studies on urban lighting elements, urban lighting master plan schemes and human-oriented design were scanned, case studies were made in obtaining research data and this study was analyzed with appearance diagrams showing the night illumination through the Ankara Beypazarı Area lighting plans, and it was compared with Maslow's Hierarchy of Needs pyramid criteria to show that the results were obtained