Restoran bar işlevi kazandırılmış tarihi mekanlarda yapay aydınlatmayla atmosfer yaratma

Abstract

Işık olmadan görme olayı gerçekleşemez. Görsel algılamada önemli bir yeresahip olan ışık, insanların kontrol etmek istedikleri bir konudur. Doğal ışığınyetmediği yerlerde yapay ışıktan yararlanılmıştır. Günümüzde yapayaydınlatma bir bilim dalı olarak kabul edilmiştir. Yapılan çalışmalarla, mimariiçin yapılan aydınlatmanın bir lüks değil; bir gereklilik olduğu anlaşılmıştır.Görsel konfor şartlarının sağlanmasının, insan sağlığı açısından da önemliolduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca aydınlatmanın psikolojik yönünün de olduğugörülmüştür.Mekan algılamasında, yapay aydınlatmanın önemli bir yeri olduğu birgerçektir. Çoğu kişinin varlığının hissettiği ancak tanımını yapamadığıatmosfer konusu da yapay aydınlatmanın bir parçasıdır. Sinema, tiyatro gibigörsel sanatları da ilgilendiren atmosfer konusu günümüze kadar pekişlenmemiştir. Ancak atmosfer konusu iyi anlaşılırsa kazandıracakları çokfazladır.Tarihi mekanlarda atmosfer konusu ayrı bir önem taşımaktadır. Tarihimekanlar açısından zengin ülkemizde, bu tür mekanları bozmadan, tarihikarakteristik özelliklerini vurgulamak önemlidir. Bu mekanların yeniden işlevkazandırılması ise bir gerekliliktir. Orijinalliği korunarak işlev verilmişmekanlar gelecek nesillere aktarılabilir. Ancak işlev verilirken kimliklerinikaybeden mekanlar değer de kaybederler.Bir mekanın karakteristik özelliklerini ancak görsel algılama yoluylaanlayabiliriz. Bu bakımdan mekanda kullanılacak ışık, görsel algılamamızıdolayısıyla mekanı algılamamızı etkiler. Işıkla birlikte oluşturulacak atmosfer,mekanın kimliğini vurgular.Bu çalışmada, ışığın mekan için bir aksesuar olmadığı, atmosfer kavramınınbir parçası olduğu, tarihi mekanlar üzerinden vurgulanmıştır. Restoran barişlevi kazandırılmış tarihi mekanlarda yapay aydınlatma konusuna bağlıolarak birinci bölümde mekan kavramı ve tarihilik değeri incelenmiş, görmeve algılamadan yola çıkılarak mekan algısı araştırılmış ve algılamaya etkieden faktörler incelenmiştir. İkinci bölümde yapay aydınlatmanın amacı,önemi vurgulanmış, yapay aydınlatmanın gelişimi araştırılmış ve aydınlatmabiçimleri mekana katkısı ile birlikte anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, atmosferkavramına değinilmiştir. Bu bölümde iç mekanda yapay aydınlatmaylaatmosfer yaratma kavramı örneklerle incelenmiş ve atmosferin yapayaydınlatma ile oluşturulmasının detayları araştırılmıştır.Sonuç olarak, atmosfer kavramı tanımlanmış, tarihi mekanlar için önemli olan atmosfer kavramının yapay aydınlatma ile oluşturulabileceği saptanmıştır. Aydınlatmanın özellikle tarihi mekanlar için bir gereklilik olduğu görülmüştür.