Resim sanatında transparanlık ve algı ilişkisi

Abstract

Bu eser metni, transparanlık algısına ve transparanlığın sanattaki yerine odaklanır. Transparanlık algısının ve fiziksel transparanlığın iki boyutlu ve üç boyutlu yüzeylerdeki etkilerini incelemek üzerine oluşturulmuştur. Transparanlığın etmenleri mekân, espas, boşluk bağlamında araştırılmış varlık tabakaları ve sanat eserlerinin katman yapıları tabakalar teorileri üzerinden ele alınmıştır. Bu araştırmada literal (gerçek/ fiziksel) ve fenomenal (görüngüsel/ kavramsal) transparanlığın özelliklerine yer verilmiştir. Metnin temel konusu olan transparanlık olgusu literal ve fenomenal olmasının yanı sıra sembolik olarak da incelenmiş, yapıtlar üzerinden nasıl ele alındığı elde edilen verilere göre irdelenmiştir.Transparanlığın yapısal bir özelliği olan içini gösterme ve geçirgenlik durumu kavramsal olarak incelenmiş Foucault, Baudrillard, Byung- Chul Han gibi felsefecilerin insan ile toplumsal yapı açısından bu konuyu nasıl ele aldıkları değerlendirilmiştir. Transparanlığın algılanmasında fiziksel ve algısal koşullar Metelli x-kavşakları, Talbot Yasaları, Wolfgang Metzger Mozaik Yöntemi, Ehrenstein Diyagramı gibi araştırmalar üzerinden kategorize edilerek örneklerle irdelenmiştir. Transparanlığın etkilerini anlayabilmek için sanat eserleri üzerinden çözümlemeler yapılmış, kavrama dair literatür taraması yapılarak literal ve fenomenal transparanlık metodolojik olarak incelenmiştir. Bu araştırmada farklı disiplinlerde transparanlık üzerine yapılmış gözlem, teori ve deneyler bir araya getirilmiştir. Transparanlığın sanat tarihinin çeşitli dönemlerinden seçilen eserler üzerinden yapılan analizi de bu çalışmayı önemli kılar. Yapılan araştırmalar paralelinde kişisel eser incelemeleri ve metinleri, sanat tarihinden örneklerle karşılaştırılarak irdelenmiş, eserler arasındaki benzerliklerin yanı sıra ortaya konulan yenilikler de vurgulanmıştır.