Abstract
Tasarımcılar, erken tasarım evresinde fikirlerini aktarabilmek için geleneksel ortamda araç olarak eskiz yöntemini kullanırlar. Gelişen yeni teknolojik ürünler, yazılımlar ve programlar bu süreçte farklı tercihler oluşturmaya başlamıştır. Bu süreçler, tasarımcıların tasarım sürecinde geleneksel yöntemin dışında dijital yöntemler kullanmasıyla farklılaşmıştır. Kullanılan dijital yöntemler hem tasarımın erken evresinin hem de sonraki süregelen evrelerin ilerleyişini değiştirmiş ve değiştirmeye devam etmektedir. Bu çalışmada, tasarımın erken evresinin dijital yöntemlerle yürütülüp yürütülemeyeceği sorgulanmıştır. Asıl hedef, mimari tasarımın erken tasarım evresinde mobil ortamlarda eskiz sürecinin analizidir. Mimari tasarım eğitime mobil ortam uygulamaları entegre edildiği zaman süreç nasıl etkilenir, öğrencilerin bilişsel aktivitelerinde nasıl etkiler olur bu sorulara cevap aranmıştır. Mobil ortamda iki adet mobil uygulama seçilerek bir deney ortamı oluşturulmuştur. Seçilen mobil eskiz uygulamaları “Shapr3D” ve “UMake” uygulamalarıdır. Katılımcıların bu iki uygulamayı kullanarak tasarım yapmaları istenmiştir. Çalışmanın asıl hedefi, mobil ortamda iki farklı eskiz uygulamasının erken tasarım evresinde kullanımının tasarımcının bilişsel sürecine etkisini incelemektir. Analiz yöntemi olarak “protokol analizi” yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda mobil ortam üç boyutlu eskiz programlarının katılımcıların bilişsel aktivitelerini nasıl etkilediği kendi değerlendirmeleriyle desteklenerek incelemiştir.