EMİNÖNÜ/HOCAPAŞA SAFVETÎ TEKKESİ

Abstract

Ziver Paşa'nın Asar-ı Ziver Paşa Divan ve Münşeat adlı eserindeki tarih beytine göre 1845 yılında inşa edilen Safvetî Tekkesi, İstanbul'daki önemli Halidî dergâhlarından biridir. Nakşibendiye Tarikatı'nın bir kolu olan Halidîlik 19. yüzyılda Mevlâna Halid Bağdadî tarafından kurulmuş olup, dönemin sosyal ve politik dalgalanmalarına yön veren etkin bir tavır sergilemiştir. Ayrıca, Halidî şeyhleri hakkında yayılan birtakım söylentiler ve dışarıya kapalı ayinlerin toplumda yarattığı şüphe kimi zaman Osmanlı yönetiminin engelleme ve sürgünlerine neden olurken, kimi zaman da özellikle II. Abdülhamid döneminin pan-İslamist politikalarına hizmet eden tutumları nedeniyle desteklenmişlerdir. 1926 yılında tarikat faaliyetlerinin sona ermesinin ardından farklı işlevlerle kullanılan Safvetî Tekkesi'nin plan ve mimari özelliklerinde kapsamlı değişiklikler ve kayıplar meydan gelmiştir. Ancak, mütevazi ölçekte bir külliye özelliği gösteren Safveti Tekkesi'nin Vakıfl ar Genel Müdürlüğü Arşivi'ndeki vakfi ye kaydına göre; mescid, kütüphane, hamam, mutfak, ahır, meşruta, abdesthane vb. yapı veya birimleri barındırdığı anlaşılmaktadır.

Safvetî Dervish Lodge was builded by Musâ Safvetî Pasha in 1845 according to Asar-ı Ziver Paşa Divan ve MÜnşeat. Safvetî Dervish Lodge is one of four important Halidî Lodges in İstanbul. Halidî Tarikat was founded by Mevlâna Halid Bağdadî in 19th century as a branch of Nakşibendiye. Halidî dervish generally hit it off with Ottoman administrative and supported Panislamist politics of Sultan AbdÜlhamid II. This lodge is in a complex of buildings which included a main building and masjid and sheikh's residence (meşruta) as in many other instances. Originally, There were furthermore structeres as bath, library, kitchen, barn, abdesthane etc. in Safvetî Lodge according to foundation document (vakfi ye). The buildings in complex are used with diff erent functions as primary school, storage and shop. Therefore, some buildings losed original architecturel features and even some of the structures in complex are demolished.