Adaptif cephelerde gün ışığı performansı üzerine bir analiz çalışması

Abstract

Bu tez çalışması, mekanda gün ışığı performansını artırmak ve mekan gereksinimlerini karşılamak için adaptif cephe sistemlerinin kullanılabilirliğini araştırmaktadır. Çalışmanın temel hedefi, yapısal enerji giderlerini düşürmek amacıyla büyük cam açıklıkların kullanıldığı ofis yapılarında gün ışığına bağlı konfor sorunlarını çözmek ve mekânda gün ışığını etkin kullanmak amacıyla geliştirilen adaptif cephe çözümlerinin potansiyelini incelemektir. Tezin birinci bölümünde çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi tanımlanmıştır. Ardından, ikinci bölüme geçilerek gün ışığının mimarlık üzerindeki etkileri, mimarlıkta pasif gün ışığı stratejileri, gün ışığı kontrol yöntemleri ve gün ışığı performans parametreleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde, mimarlıkta adaptif kavramı, adaptif cephelerin tanımı ve gelişimi, adaptif cephe türleri, adaptif cephe sistem prensipleri ve sınıflandırmaları incelenerek adaptif cephe örnekleri değerlendirilmiştir. Tezin dördüncü bölümünde ise Antalya'da bulunan ve ClimateStudio programı aracılığıyla gün ışığına bağlı görsel konforsuzluk durumlarının yaşandığı tespit edilen sanal bir ofis yapısı ele alınmıştır. Bu ofis yapısının güney yönüne bakan ofis işlevli mekanlarında görsel optimizasyonu sağlamak amacıyla yapıya sonradan entegre edilecek gün ışığına duyarlı adaptif cephe senaryoları geliştirilmiştir. Adaptif cephe senaryolarının dijital ortamda modellenmesi ise parametrik tasarım aracı olan Rhino-Grasshopper eklentisi kullanılarak yapılmıştır. Ardından, geliştirilen cephe senaryolarının mekânın görsel konfor koşullarına etkileri ClimateStudio programı kullanılarak tespit edilmiştir. Bu bölümde elde edilen bulgular, mevcut durum analiz sonuçlarıyla karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek mekandaki görsel konfor gereksinimlerinin karşılanma durumu incelenmiştir. Elde edilen veriler incelendiğinde, geliştirilen adaptif cephe önerisindeki senaryo durumlarının ofis mekânlarının ihtiyaç duyduğu görsel konfor koşullarını sağlamada ve kullanıcı gereksinimlerini karşılamada etkili bir araç olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir. Tezin sonuç bölümünde ise literatür ve karşılaştırmalı analiz çalışmasından elde edilen bulgular değerlendirilerek adaptif cephe sistemlerinin ofis yapılarda etkili kullanımına ilişkin çözüm önerileri geliştirilmiştir.