Ürün tasarımı eğitimine yeni başlayanlar için tasarım sürecine adaptasyona yönelik bir tamamlayıcı çalıştay önerisi

Abstract

Tez çalışmasının zeminini, Endüstri Ürünleri Tasarımı eğitimine yeni başlayan öğrencilerin, ilk yıllarda eğitimin sisteminin kendilerinden beklentisini anlayamamaları durumu oluşturmuştur. Öğrencilerin yeni eğitim yaklaşımının direktiflerini anlayamama, ne yapacaklarına ya da nasıl yapacaklarına karar verememe ve nihayetinde de bir çıktı üretememe sorunlarını farklı boyutlarda yaşadıkları görülmüş, bu odakta bir yüksek lisans çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu problemin çözümü için öğrencilerin "Ürün Tasarımı Projesi" derslerinde yürüttükleri proje süreçlerini destekleyici bir yöntemin geliştirilmesi tez çalışmasının amacını oluşturmuştur. Bu amaç doğrultusunda öncelikle sorunun temelinin tespit edilebilmesi için literatür araştırması yapılmıştır. Öğrencilerin ilköğretim, ortaöğretim ve lise eğitimlerinden sonra aldıkları lisans eğitimlerinde alışageldikleri sistemin dışında bir eğitim yaklaşımıyla karşılaştıkları; buna bağlı olarak da adaptasyon problemleri yaşayabildikleri görülmüştür. Buna dayanarak Endüstri Ürünleri Tasarımı eğitimi yaklaşımları ile K-12 (Kindergarden-12. sınıf) düzeyinde tercih edilen eğitim yaklaşımları arasındaki farklar incelenmiş; öğrencilerin başka bir eğitim düzeyinden, endüstri ürünleri tasarımı eğitimine geçiş yaptıklarında bu yeni düzene nasıl adapte oldukları araştırılmıştır. Söz konusu problemin çözümünde destek sağlayabilecek alternatif metotlar araştırılmış; elde edilen veriler çalışmayı, "Tasarım Yoluyla Düşünme" ve "STEM" yaklaşımlarına yönlendirmiştir. Biri tasarım, diğeri eğitim literatüründe yer alan bu iki metot birlikte çalışılarak; ürün tasarımına yeni başlayan öğrencilerin eğitimini destekleyici yeni bir yaklaşımın önerilmesi hedeflenmiştir. Tezin metodoloji bölümünde ürün tasarımı eğitiminde problem sayılabilecek bulgular ve muhtemel çözüm yöntemleri değerlendirilerek; öğrencilerle birlikte yeni bir uygulama geliştirmek için, deneyime dayalı bir çalışma yürütülmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda çalışma metodu olarak eylem araştırması tercih edilmiştir. Eylem araştırması, art arda döngüler oluşturularak kurgulanmıştır. İlk döngüde öğrencilerin mevcut yöntemler uygulandığında, ürün tasarımı sürecinde oluşan eğilimleri araştırılmıştır. Süreç içerisinde öğrencilerin pasif kaldığı bölümler tespit edilmiş, gelen yorumlar değerlendirilerek; D+STEM adında, bu bölümlerdeki uygulamaların gelişimlerini destekleyici yeni bir tasarım süreci yaklaşımı kurgulanmıştır. Eylem araştırmasının ikinci döngüsünde bu yeni yöntem, aynı öğrencilerle tekrar değerlendirilmiştir. Yeni yöntemin uygulamasındaki sonuçlar doğrultusunda çalışma geliştirilmiş, detaylandırılmış ve son olarak "Tasarım Oryantasyonu Tasarım Süreci" kurgulanmıştır. Devamında da son döngüde daha önce bu araştırmaya hiç dahil olmayan öğrencilerle Tasarım Oryantasyonu Tasarım Süreci çalışılmıştır. Tasarım Oryantasyonu Tasarım Süreci çalışmasının sonuçlarına göre ürün tasarımı eğitiminde olması ve olmaması gereken şartlar tanımlanmıştır. Yapılan literatür araştırmasına ve yürütülen eylem araştırmasına bağlı olarak Yüksek Lisans Tez çalışmasının sonucunda "Tasarım Oryantasyonu Tasarım Süreci" Endüstri Ürünleri Tasarımı eğitimine yeni başlayanlar için, ürün tasarımı eğitimine adaptasyonu destekleyici yeni bir yaklaşım olarak önerilmiştir.