Kentleşme-kentlileşme bütünleşme seminer dersi

Abstract

Türkiye 'de Lisansüstü (yüksek lisans/uzmanlık ve doktora) düzeyi eğitiminde, özellikle kendi disiplinimiz olan Şehir ve Bölge Planlama 'da ders programı (curriculum) açısından ciddi bir sorun gözlenmektedir. Söz konusu sorunu çok sade bir anlatımla şöyle tanımlamak olasıdır: "Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı 'nda sürdürülen Yüksek Lisans ve Doktora programları eğitsel kurgu açısından amaca (belirli konularda derinleşip, uzmanlaşmaya yönelmek) ve düzeye (Lisansa oranla daha kapsamlı ve derinliğe inilmiş konu seçimleri itibariyle) uygun değildir. Kısacası lisans eğitiminin düzey ve derinlik farkı gözetilmeksizin doğal uzantısı gibi algılanmakta ve uygulanmaktadır." İşte bu sorunun sonulgusu olarak da ne bilimsel ne de mesleki açıdan lisansüstü programlarının disipliner gelişime dayanan katkıları olmaktadır. Kuşkusuz yer yer ayrıcalık gösteren olumlu örnekler mevcuttur ama ülke genelinde durum yetersizdir. Son yıllarda kimi Şehir ve Bölge Planlama Bölümleri bu durumu geliştirme yönünde çabalara girişmiş, örneğin kimi konularda SEMİNERLER düzenlemeye başlamıştır. MSÜ'de ŞBPB olarak 1997-98 ders yılı itibariyle -birkaç yıldır bölüm içinde tartışılan ve sonunda ilkesel olarak kabul edilerek- başlatılan LİSANSÜSTü SEMİNERLERİ bu bağlamda : geleceğe yönelik birer umut ışığı niteliğindedir. Bu çerçevede başlattığımız KENTLEŞME - KENTLiLEŞME - BÜTÜNLEŞME konulu seminer ilk deneme olarak yeterince ilgi görmüş ve (5) lisansüstü öğrencisi (4 yüksek lisans, 1 doktora olmak üzere) doyurucu bir katılım örneği sergilemişlerdir. Gerek kurumsal {İTü-MSÜ-ODTÜ) gerek.Ye mesleki (Mimar-Kent Plancısı) kökenleri itibariyle farklılık taşıyan 5 aday , tarafımızdan belirlenen program çerçevesinde uyum içinde çalışarak olumlu bir üretim süreci gerçekleştirmiştir. Kuşkusuz mesleki ve bireysel dünya görüşleri kimi konularda değişik yorumları da gündeme getirmiştir. Pedagojik yöntem olarak "müdahaleci" olmaktan çok "mutavassıt/aracı" rolü yeğlenerek bireylerin öznel görüşleri -gerekli genel tartışmalar yapılarak- korunmaya çalışılmıştır. Bu tavır ortaya çıkan ortak üründe açık seçik gözlenmektedir. Dolayısıyla, olgu; ilkesel açıdan bir planlama süreci olarak algılandığında (yani sorunu tanımlama, amaç-hedef belirleme, strateji/yöntem kurgulama ve varsa çözüm önerileri ortaya koyarak , uygulanma olanaklarını tartışma sonucunda) sorun tanımlama aşamasından çözüme dek uzanan süreçte takım içinde uzlaşma sağlanamadığı durumlarda bireysel görüşler gerekçeli olarak betimlenmiştir. Bir başka deyişle bu SOSYOLOJiK DENEME 'nin temel amacı matematiksel doğrular sunma iddiası taşımamaktadır. Esasen tüm sosyal olgular gibi böyle bir iddia taşıması beklenemez de; ama en azından belirli bir sorun için belirli çözüm yolları önerisi beklemek doğal sayılmalıdır. İşte dünya görüşü, mesleki birikim ve formasyon farklılıkları bu noktada ortaya çıkarak değişik görüşlerin oluşmasına neden o/maktadır. Nitekim öyle olmuştur. Bizim grup olarak yeğlediğimiz ilke, okuyucunun eleştirel yaklaşımla okuyup irdeleyeceği umudu ile O 'nun bireysel yargısına saygı göstermek yönünde gelişmiştir. O nedenle yer yer çözüm yerine sorunsalın değişik boyutlarına yorum getirmekle yetinilmiş ve nihai seçim (gerek sorun tanımlamada gerek son aşama olan çözüm stratejilerinde) karar okuyucuya bırakılmıştır. Bu tutumun tartışma ortamını genişletme ve geliştirme yönünde katkılı olacağına inancımız tamdır. Kaldı ki Kent Planlama -ya da genelde Planlama- bitmiş bir ürüne yönelen bir özellik taşımayan bir süreç olduğuna göre , böylesi bir toplumsal sorunun tartışılmasının da belirlenmiş bir zaman diliminde sona ermesi beklenemez. Dolayısıyla grubumuz bu konunun bir başka grup tarafından sürdürülmesini umarak, öncülük görevini yerine getirdiğine inanmaktadır. Olumlu ve verimli bir düşünsel üretim ortamı olarak da yakın bir gelecekte -bu alçakgönüllü çalışmanın bir çağrı işlevi göreceği varsayımı ile - bu konuda düzenlenecek bir ULUSAL KOLOKYUM'u düş/emekteyiz. Bu konudaki yüreklendirici öneriler bize güç verecek ve söz konusu KOLOKYUM'u sizlerin katkısıyla gerçekleştirmemize yardımcı olacaktır. Prof Dr. Sümer Gürel / Haziran 1998 / MSÜ-MF-ŞBPB.