Cumhuriyet dönemi modernleşmesi : Türkiye’de mimarlık eğitimi reformu bağlamında Ernst Arnold Egli

Abstract

Çalışmanın amacı, mimarlık eğitiminin, Osmanlı Dönemi'ndeki Batılılaşma hareketlerinden itibaren ele alınıp, Cumhuriyet Dönemi modernleşme projesi kapsamında Güzel Sanatlar Akademisi'nde gerçekleşen mimarlık eğitimi reformu neticesinde günümüze kadar ulaşan mimari eğitim anlayışının değerlendirilmesidir. Tez çalışmasında, ilk iki bölümde, Türkiye'deki mimarlık ortamı, Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet dönemi olarak ayrı ayrı ele alınmış, her iki dönemde, devletin içerisinde bulunduğu çağa ayak uydurmak amacıyla Batı'ya yönelmesi ve gerek eğitim gerekse mimarlık alanında Batılı uzmanlardan yararlanılması konusu üzerine gidilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde var olan Hassa Mimarlar Ocağı'ndaki çalışmalardan Cumhuriyet döneminde kurulan mimari meslek örgütlerine, kurumlarına kadar olan süreç ele alınmış, Türkiye'nin tarihsel ve toplumsal gelişim sürecinde geçirmiş olduğu değişikliklerin ve yeniliklerin, mimarlık eğitimine etkisi incelenmiştir. Tezin Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Eğitimi Reformu ve Ernst Arnold Egli şeklinde adlandırılan dördüncü bölümünde, ilk iki bölümün sunmuş olduğu bilgiler ışığında, Türkiye'ye Cumhuriyet döneminde davet edilen ve en uzun süre kalan yabancı uzman mimar Ernst A.Egli'nin mesleki kimliğinin kısaca araştırılmasının ardından, Türkiye'de bulunduğu süre zarfında uyguladığı projeler ve Akademi'de eğitimci olarak gerçekleştirdiği eğitim reformları üzerinde durulmuştur. Daha çok Egli'nin eğitimci kimliğinin incelendiği tez çalışmasında, reformla birlikte Güzel Sanatlar Akademisi'nde yenilenen mimarlık eğitim programı, eklenen ve çıkarılan dersler, Akademi eğitmen kadrosu, mimari proje ve yarışmalar, konferans ve seminerler belgeler ve fotoğraflarla desteklenmiştir. Sonuç olarak, mimarlık eğitim reformunun Türkiye'deki mimarlık ortamına sağladığı yenilikler değerlendirilmiş, tablo ve görsellerle Egli'nin uyguladığı reform öncesi ve reform sonrası mimarlık ve eğitim ortamı karşılaştırılmıştır.