Mimar Sinan Fine Arts University Institutional Repository

DSpace@MSGSÜ digitally stores academic resources such as books, articles, dissertations, bulletins, reports, research data published directly or indirectly by Mimar Sinan Fine Arts University in international standarts, helps track the academic performance of the university, provides long term preservation for resources and makes publications available to Open Access in accordance with their copyright to increase the effect of publications.

Search MSGSÜ
Advanced Search

Show simple item record

dc.contributor.advisorDoç. Dr. Kevser İsmet Üstündağ
dc.contributor.authorŞendil, Ebru Ülgen
dc.date.accessioned2023-08-28T08:37:17Z
dc.date.available2023-08-28T08:37:17Z
dc.date.issued2022en_US
dc.date.submitted2022
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14124/5424
dc.description.abstractBu çalışma, bir eşik mekanı olan metaforik kaldırımın kamusal alandaki yerini tartışmayı amaçlamaktadır. Egemen gücün "hiçkimsenin alanı" olarak tanımlamayı manipüle ettiği kaldırımın bir müşterek alan olarak "hepimizin alanı" olduğunu ve kent hakkının öznelerinden biri olduğunu savunmaktadır. Çalışmanın temel önermesi, kamusal alanın gündelik ve göz ardı edilen sahnesi olan kaldırımlarda egemen gücün ürettiği stratejilere karşılık kamusal aktörün taktikleri artarsa kaldırımın kimliği belirir ve kullanıcının aidiyet hissi artar, şeklindedir. Kaldırım mekanının kent gündelik hayatında ne demek olduğu çalışmanın temel alt sorularından biridir. Kentlinin gündelik hayat pratikleri ile kaldırımın genel değerlendirilmesi ilişkilendirildiğinde ortaya nasıl bir metaforik kaldırım çıkmaktadır? Çalışmanın genelinde bir eşik mekan olarak ele alınan heterotopik özellikleri tanımlanmaya çalışılacak olan kaldırımın gündelik kullanımı ve anlamı ne kadar çeşitlenebilmektedir? Bu alternatif durumların oluşumu hangi değişkenler değerlendirilerek tespit edilecektir? Bu çalışma, Situasyonistlerin dediği gibi, alternatif durumların ürediği kentsel mekanların özgürleştirici potansiyeline kaldırımda tanık olma niyetindedir. Bu çalışmada kaldırım metaforik olarak ele alınacaktır. Kaldırımın teknik özellikleri, fiziksel olarak işlevi ve yeterliliği, kent planlamada plan ve uygulama biçimlerine dair konular ele alınmayacaktır. Metaforik kaldırım, kentlinin özel alanını terk ettiği anda adım attığı ilk kamusal alandır. Özel alanın sınırının hemen ötesindedir. Her birimizin eşiğin önüdür. Kaldırımın metafor olarak ele alınması ile, Atina ile Marakeş ya da Paris ile Mardin kaldırımları arasındaki yapısal farklar ortadan kaldırılacak olup fiziksel olarak birbirinden çok farklı olan bu kamusal alanların birbirleriyle konuşabilmesi sağlanacaktır. Bu çalışmada temel materyal kaldırım pratiğidir. Söz konusu materyali sistematik olarak ele alabilmek için bu çalışmada, Marks'ın ekonomi-politik incelemesinde "soyuttan somuta" yöntemi olarak açıkladığı yaklaşım kullanılarak kaldırım pratiğinin özünün yakalanması amaçlanmaktadır. Kaldırımdaki alternatif durumların ya da taktiklerin ortaya çıkış koşulları tanımlanmaya çalışılacaktır. Ardından, ortaya konan yeni somutlarda yapılacak değişikliklerin metaforik kaldırımda üretebileceği fırsatlar, ihtimaller ve imkanlar araştırılacak ve tartışılacaktır. Araştırmanın temel aracı olan gözlem ile kavramsal tartışmanın sonuçları, Atina ve İstanbul kaldırımlarında yapılan saha çalışması ile belirlenecektir. Kamusal hayatın coğrafi olarak sadece büyük kamusal alanlardan ibaret olmadığını Lefebvre, Benjamin ve De Certeau gibi düşün insanları ortaya koymuşlardır. Foucault'un iktidar ve mekânın eklemlenmesindeki heterotopya kavramını, Stavrides, kentsel mekanda kamusallığın özgün biçimlerinde arayarak anlık gündelik mekana taşımıştır. Bu çalışmada ise, incelenen tüm bu kavramsal izlek sonucunda, kaldırım mekanının bir eşik mekan olarak taktik ve durumların sürekli olarak belirdiği bir mekan olarak ortaya koyduğu potansiyeli araştırılacaktır. Çalışmanın soyut bölümünde tartışılan izleğin, çalışmanın somut bölümünde incelenen kaldırımlardaki karşılığı aranacak ve kaldırımın politik potansiyelinin ortaya çıktığı kaldırımların barındırdığı temel göstergelerinin neler olduğu saptanacaktır.en_US
dc.language.isoturen_US
dc.publisherMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsüen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectKaldırımen_US
dc.subjectElşik mekanen_US
dc.subjectTemsili mekanen_US
dc.subjectTaktiken_US
dc.subjectDurumen_US
dc.titleKaldırımın politik potansiyelien_US
dc.typedoctoralThesisen_US
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalıen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record