Çoklu tehlike türlerine bağlı kentsel ölçek bütüncül fiziksel risk değerlendirme modeli

Abstract

Kentsel yerleşme bütününde çoklu tehdit türlerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilecek zarar görme durumlarını tanımlayan bütüncül risk değerlendirme modeli ile kent bütününde öncelikli iyileştirilmesi gereken konuları ve bu konuların mekânsal dağılımını tanımlamak amaçlanmaktadır. Makalede modelin fiziksel risk değerlendirme aşaması anlatılmaktadır. Modelde deprem, sel/taşkın/su baskını, heyelan, gibi yersel etkili doğal olaylar ile iklimsel özelliklerin bir arada değerlendirilmesi ön plana çıkmaktadır. Modelde tanımlanan kriterler ve ağırlıkları literatür taraması sonucu ikili karşılaştırma yöntemi ile tespit edilmiş olup, maruz kalma, zarar görebilirlik ve risk haritaları ağırlıklı toplam modeli ile coğrafi bilgi sistemleri aracılığı ile üretilmektedir. Örnek alan Kırklareli Merkez ilçesidir. Risk büyüklüğü 1 en az 5 en çok olarak sınıflandırılmıştır. Sonuç olarak Kırklareli Merkez ilçesi fiziksel risk dağılımı haritaları her bir tehdit türüne göre ayrı ayrı üretilmiş ve ağırlıklı toplama göre bir araya getirilerek çoklu tehdide bağlı risk tanımı yapılmıştır. Buna göre Merkez ilçe yerleşmesinin yaklaşık %80’i orta riskli ve %2.85’i dördüncü seviye olan riskli alan olarak tespit edilmiştir.

The holistic risk assessment model defines vulnerabilities that may vary depending on the type of hazard inthe urban settlement. This model aims to identify the priority issues that need improving across the entirecity and the spatial distribution of these issues. The paper describes the physical risk assessment phase of themodel. The model emphasizes evaluating natural events such as earthquakes, floods, landslides, and climatic events together. The pairwise comparison method through the literature review has defined the criteria andweights selected for the model, and the susceptibility, vulnerability, and risk mapping are made using aweighted sum model through geographic information systems. Risk size is assigned a numeric value from 1to 5, with 1 being the lowest. In conclusion, the paper provides physical risk distribution mapping ofK & imath;rklareli Central district, the study area, based on each hazard type. The paper also defines the multi-hazardrisk, combining maps with the weighted sum. Accordingly, the paper has demonstrated that approximately80% of the central district settlement is a medium-risk area, and 2.85% is a high-risk area.