Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Açık Bilim, Sanat Arşivi
Açık Bilim, Sanat Arşivi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve yayınların etkisini artırmak için telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.MSGSÜ'de Ara
Necil Kâzım Akses
Özet
Nazil Kâzım Akses, çöküş yıllarına rastlayan Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönem acılarını ve yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş heyecanını yaşamış, gelişim sürecini izlemiş az sayıdaki sanatçıdan biridir. Eserleri, geçmiş kültür birikiminin ve çağdaş, evrensel enalatım tarzlarının özgün sentezidir. Gülper Refiğ Türkiye’nin en özgün senfoni bestecilerinden biri olan Necil Kâzım Akses’in yaşamını, yapıtlarını ve paylaştığı anılarıyla, bu kitapta ele alınmaktadır.-arka kapak. Beni Cumhuriyet Dönemi müziği ve bestecileri konusuna eğilmeye teşvik eden
eşim Halit Refiğ olmuştur. Senfonik müziğe duyduğu büyük ilgi onu daha çocuk
yaşlarından itibaren klasik müzik konserlerinin sürekli müdavimi yapmıştır.
Bilimsel okumalarla desteklediği bu tutku ona büyük deneyim kazanmış ve bu
deneyim Robert Kolej'deki üniversite eğitimi sırasında· Klasik Müzik Kulübü
başkanlığına kadar taşımıştır. Yardımcısı da daha sonra Amerika'da müzik yapımcısı
olarak ünlenecek olan besteci ve aranjör Arif Mardin'dir.
Halit Refiğ'in r95o'li yıllardan itibaren keşfetmeğe başladığı Türk bestecilerinin
nitelik ve nicelik olarak ortaya koyduğu çok değerli birikimin müzik kurumları
ve aydın camiada hak ettiği ilgiyi görmemesi, onu oldukça üzmüş, neredeyse
tüm yaşamı boyunca eline geçen her fırsatta bu gizli hazineyi ortaya çıkarmaya
çalışmıştır. Konserlerden ve radyo kayıtlarından derlediği Türk Bestecileri Arşivi
ülkemizin tek ve en zengin arşividir. İşte bu ilgi vesilesiyle Cumhuriyet Müziği'nin
büyük yaratıcılarını ben _de yakından tanıma şansını elde ettim.Necil Kazım Akses'i,
r 982 yılında, eşimin Mimar Sinan Üniversitesi Sinema Televizyon Enstitüsü başkanı
Prof. Sami Şekeroğlu'nun desteği ile bölümün öğrenci ve hocalarıyla gerçekleştirdiği
"Atatürk ve Sanat" belgeselinin çekimi sırasında tanıdım. Orkestra eserleri: "Ankara
Kalesi" ve "Sesleniş Senfonik Şiiri" belgeselin fon müziği olarak kullanıldı. İkinci
karşılaşmamız ise 1988 yılında benim konservatuvar bünyesinde gerçekleştirdiğim;
Necil Kazım Akses ve senfonik müziklerinin tanıtıldığı bir program vesilesiyle oldu.
Eserlerindeki son derece ciddi ve görkemli müzik anlayışının aksine son derece
alçakgönüllü, yumuşak ve sıcakkanlı bir kişiliğe sahipti. Sizde 20. yüzyılın en özgün
senfonistlerinden biri ile değil de yakın bir aile dostu ile karşılaşmışsınız duygusunu
uyandırıyordu. Bu büyük senfoni ustasının yurtdışında hak ettiği ilgiyi görmesi,
tarihteki diğer örneklerinde olduğu gibi epey zaman alacaktı. Ben onun, Batı
kaynaklı çağdaşı bestecilerden farkını, özgün yanlarını ülkemiz insanına elimden
geldiği kadar yansıtmak amacıyla bu kitabı kaleme aldım. Bu kitabı, en az eserleri
kadar, insan olarak da büyük hayranlık duyduğum, özlemle hatırladığım Akses'in
ro4. doğum yılında yayına hazırlamak yaşamımın en büyük mutluluklarından biri
oldu. Daha nice Necil Kazım Akses kitap ve araştırmalarının gün ışığına çıkmasını
dilerim ...
Bu biyografik eserin onun görkemli senfonik dünyasına sağlayacağı en küçük katkı
benim için büyük onur olacaktır. Kitabın hazırlanmasında Akses'in tüm yapıtlarını
arşivleyip bir belge hazinesi yaratan Ahmet Akses Bey'in işbirliği ve yardımlarına
şükran borçluyum. Bir Cumhuriyet müziği tutkunu olan eşim Halit Refiğ'in yıllar
öncesinden tuttuğu notlar ve müzik kayıtları da çalışmalarımda önemli bir rehber
işlevi gördüler. Ahmet Say'ın müzik dünyamızın eşsiz başvuru kaynakları olan
yayınlarından çok yararlandım. Kendisine hayranlık ve saygı duygularımla teşekkür ederim. Kitabın akademik formata dönüştürülmesinde değerli yardımlarını
gördüğüm Yrd. Doç. Dr. Esin Ulu'ya da teşekkür borçluyum. Üniversitemizin yayın
hayatını yeniden canlandıran, başta Sayın Rektör Prof. Yalçın Karayağız ile Rektör
Yardımcılarından Prof. Caner Karavit olmak üzere, tüm Yayın Kurulu üyelerine ve
kitabın edisyonunu üstlenen Prof. Dr. Banu Mahir'e en içten teşekkürlerimi sunarım. /
Gülper Refiğ
Seri ve Seri No
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları;760 ; Anı/Biyografi IKoleksiyonlar
- Kitaplar [612]