Kentsel Tasarım Rehberleri: Mevzuat (Cilt III)

Abstract

Yaşam çevresi, dolu ve boş mekânlar ile kültürün somut ifadesidir. “Yapılı çevre”ye ilişkin girişimler de kentlerde bir kültür oluşturma aracıdır. Bununla birlikte, teknolojik gelişmeler kent morfolojisini değiştirmekte ve bir tasarım aracı olarak yeni fırsatlar ve olanaklar sunmaktadır. Son yirmi yılda geleneksel yaşam biçimleri yeniden gündeme gelmiş, insan öğesi ön plana çıkmıştır. Standartlaşma yaklaşımlarında kavramsal bir değişim ile sıradanlık önemini kaybetmeye ve çeşitliliğin ön plana çıktığı “özel” uygulamalar sıkça görülmeye başlanmıştır. Tasarım, planlama ve projelendirme gibi uygulama öncesi aktiviteler, hızlı değişim sürecindeki günümüz kentlerinde ilgililere önemli sorumluluklar getirmektedir. Yüksek kalitede bir yaşam çevresi oluşturma amacı üstlenen uzman gruplar ve yöneticilerin “geleceği tasarlama sorumluluğu” ile çok önemli bir görev yürütmekte olduğu unutulmamalıdır. Kentsel tasarım olgusu bu görevin önemli bir parçasıdır ve başarıya ulaşmadaki temel problemi idari çerçeve içinde net bir “tanımının” yapılmamış olmasıdır. Bu kapsamda, tanımın geliştirilmesi büyük bir önem taşımaktadır ve gereklidir. Disiplinler arası bir olgu olan kentsel tasarıma yönelik farklı temalar altında çeşitli konular dile getirilmekte, açık alanların düzenlenmesi, yapı topluluklarının tasarımı, sokak cephelerinin düzenlenmesi, kentin temizliği, haberleşme cihazlarının ve reklam panolarının yerleştirilmesi, kentsel dönüşüm uygulamaları, yürüyüş alanlarının nicelik ve niteliklerinin arttırılması gibi çok çeşitli projeler yürütülmektedir. Dünya’nın farklı bölgelerinden uzmanlar kentsel tasarım tanımını kapsayıcı bir yaklaşımla ele almış olsa da uygulama aşamasında birçok mesleki eleştiri ortaya konmaktadır. Türkiye’de kentsel tasarım bir meslek alanı olmaktan çok “disiplinler arası bir uğraş” olarak kabul edilmektedir. Bu doğrultuda, kavram, teorik yaklaşımlar yerine genellikle projeler ve pratik sonuçların değerlendirilmesi ileele alınmaktadır.